Armley Mills Museum
W zeszły weekend byłem w największym na świecie muzeum tekstylnym. To tam widziałem działające do tej pory maszyny, zakonserwowane i zachowane w bardzo dobrym stanie. Tam również widziałem jak wyglądało kino w 1920 latach (niesamowite!!) oraz stare lokomotywy.
Spędziłem w tym muzeum ładnych kilka godzin fotografując dosłownie wszystko :D. Jakoś lubię stare maszyny. Maszyn w tym muzeum nie brakuje. Według mnie jeden dzień to za mało by zobaczyć to wszystko, przeczytać informacje. Dowiedzieć co do czego służyło i jak się to wyrabiało. Muzeum nazywa się Armley Mills Industrial Museum i znajduje się w Leeds.
W muzeum znajdują się przedmioty datowane na 18 wiek aż do czasów współczesnych. Jest tam opisana historia przemysłu w Leeds: tekstylia, ubrania, drukarnie i inżynieria.
Zobaczyć można maszyny które napędzane były przez koło wodne o znacznych rozmiarach. Cały cykl tekstylniany od owczej wełny do ubrań dla pań i panów. W galerii kinematografii można zobaczyć pierwsze projektory do filmów jak również zobaczyć jeden z pierwszych na świecie filmów oraz nieme filmy z 1920-tych lat.
Druk:
W Leeds Industrial Museum można zobaczyć maszyny-prasy drukarskie. Cały druk był robiony ręcznie, od ułożenia czcionek na matrycy do żmudnego kopiowania matrycy setki razy. Leeds bywa czasami nazywane stolicą drukarzy. To właśnie tutaj jest najwięcej drukarni. Prasy drukarskie były ręcznie obsługiwane.
Historia
(w wolnym tłumaczeniu ze strony http://www.leeds.gov.uk/armleymills/Armley_Mills/History.aspx)
Historia Armley Mills
Najwcześniejsze dokumenty datowane na 16 wiek wskazują że Armley Mills należały do Richard'a Booth'a - sukiennika, który dzierżawił 'Armley Millnes' od Henry Saville. Dokument z 1707 roku podaje pierwszy opis młynów. Na początku fabryka posiadała dwa koła wodne do napędzania czterech młotów. Zadaniem młotów było ubijanie materiału w miksturze wody i moczu oraz innych dodatków (młoty ubijały włókna aby ściślej do siebie przylegały lub też mogły spowodować by włókna się "rozczepiły" - "rozeszły"). W roku 1788 Armley zostało już wyposażone w 5 kół wodnych zasilające 18 młotów.
Założyciele
W 1788 roku Armley Mills zostało kupione przez Colonel Thomas Lloyd który zamienił tę z początku małą fabryczkę w największą na świecie fabrykę wełny. Lloyd był sukiennikiem - handlował ubraniami. W roku 1804 Benjamin Gott (zdjęcie po lewej) wykupił od Lloyd'a fabrykę. Niestety w listopadzie 1805 roku wybuchł pożarł który niemal doszczętnie zniszczył całą fabrykę. Gott odbudował fabrykę z materiałów ognioodpornych używając gdzie tylko się da żelazo i cegłę. To jego dzieło przetrwało aż do dziś i możemy je podziwiać. Goot był bardzo ważną osobą w historii Leeds oraz w przemyśle włókiennictwa. Był aktywnym politykiem i w roku 1799 został burmistrzem Leeds. Był czołowym i entuzjastycznym patronem sztuki.
Pomimo że Colonel Lloyd przebudował Armley Mills w 1788 osobiście był tylko właścicielem który wydzierżawiał Mills dla Israel Burrows i Christopher Hill. Hill został później zastąpionym przez brata Israel'a - John'a .
Obrazek obok ma za zadanie pokazać jaka była różnica w codziennym życiu pomiędzy menedżerem Mill'ów a normalnymi ludźmi którzy pracowali jako tkacze.
(Zdjęcie obok - zdjęcie odrestaurowanej kuchni tkacza)
Wiktoriańskie innowacje - Silniki parowe
Armley Mills rozwijało się pomyślnie pod opieką pana Gott's, towary były eksportowane do Północnej i Południowej Ameryki jak również do Europy i dalej na wschód.Gott stał się jednym z największych pracodawców w Wielkiej Brytanii jak i również jednym z najbogatszych. Zmarł w 1840 roku zostawiając fortunę i zakład dla swoich dwóch synów John'a i William'a. To oni wprowadzili pierwszy silnik parowy do Armley Mills w 1850 tylko jako dodatek. Silnik ten nie zastąpił całkowicie kół wodnych które działały aż do 1860 roku.
W 1860 roku Armley Mills zostało wydzierżawione dla Kinnear, Holt i spółka która zainstalowała maszyny do nawijania przędzy oraz skręcania włókien w nić. Między 1880 a 1890 zakład miał różnych dzierżawców, niektórzy z nich nie byli związani z przemysłem włókienniczym. W 1907 cały budynek przejęła firma "Bentley and Tempest".
Zamknięcie Armley Mills
W 1907 roku rzemieślnicy którzy zajmowali się ubraniami wełnianymi - Bentley and Tempest, byli jedynymi dzierżawcami Armley Mills.
Ironicznie jeden z fundatorów firmy - Bentley and Tempest zaczął pracować w armley jako "pół-etatowiec" mając zaledwie 6 lat w 1840 roku.
Tak samo jak i pozostałe firmy tekstylniane w tamtych czasach, Armley nie mógł przetrwać z powodu utraty rynku w czasach rozpadu imperium brytyjskiego, konkurencji z zagranicy jak i sztucznie otrzymywanych włókien.
W 1969 fabrykę zamknięto. Z powodu ważności historycznej fabryka została kupiona przez urząd miasta Leeds i ponownie otwarta w 1982 jako Leeds Industrial Museum.
Leeds – Miasto zbudowane na wełnie
Leeds, usytuowane pomiędzy wzgórzem farm - "Pennines" a produkującymi plony obszarami - "East Riding" ma długą historię związaną z handlem wełną.
Na otwartym powietrzu na Leeds Bridge znajdował się targ z ubraniami zanim nastąpiła owa 18 - nasto wieczna rewolucja tekstylna.
Pozycja Leeds jako centrum odzieżowego zostało wspaniale uwydatnione poprzez otwarcie dróg wodnych takich jak "Aire and Calder Navigation" w 1690 roku oraz "Leeds/Liverpool Canal in 1700" – który zapewniał bezpośrednie połączenie pomiędzy Leeds a klientami w Europie, Amerykach i Azji.
Czarna historia fabryki
W 1801 w Leeds było około 20 fabryk. Nie każda z nich była fabryką tekstylną. Około 1838 roku zanotowano już 106 tekstylnianych fabryk zatrudniających 10.000 ludzi.
Leeds przekształcało się w znaczące miasto, stwarzając ekstremalne bogactwo obok biedoty, razem z niszczeniem środowiska rozwijała się kultura, obok niewiedzy rozwijała się nauka.
Warunki pracy w fabryce nie były uregulowane i często przerażające.Dzieci były najbardziej podatne na wyzysk i wykorzystywanie. Godziny pracy były długie w strasznych warunkach. W jednym odnotowanym przypadku w 1832 roku dziecko zmarło w fabryce tekstyliów w Leeds kiedy nie pozwolono mu przestać pracować aby mógł pójść do toalety.
Nadciągają maszyny
Zapotrzebowanie na sprzęt i maszyny potrzebne dla przemysłu tekstylnego utworzyła nowe możliwości dla inżynierów z Leeds. Jednym z pierwszych był Matthew Murray, który pomógł wprowadzić maszyny do obróbki lnu John'owi Marshall'owi. Był czołową postacią w zakładaniu firmy Murray and Wood w Round Foundry w 1795 roku.
To w tej fabryce produkowano maszyny dla przemysłu tekstylnego silniki parowe oraz lokomotywy, włączając w to pierwszą na świecie lokomotywę parową która zaczęła działać w 1812 roku w pobliżu Middleton Colliery.
Przez 19 wiek wiele małych i kilka większych inżynieryjnych firm powstało w Leeds, eksportując lokomotywy, dźwigi, silniki trakcyjne i inne inżynieryjne produkty na cały świat.
W 1861 roku branża inżynieryjna była drugim największym pracodawcą w mieście a w 1900 branża owa była największym pracodawcą zatrudniającym 20% męskiej siły roboczej w mieście.
W drugiej połowie 19 wieku przemysł tekstylny w Leeds musiał stawić czoło rosnącej konkurencji z innych rozwijających się miast takich jak np. Bradford. Kolejny przemysł który był powiązany z przemysłem tekstylnym to tworzenie "gotowych ubrań".
W 1850 roku pojawiła się nowa technologia w przemyśle tekstylnym - maszyny do szycia - Singer.
Zdjęcie po prawej to maszyna do podbijania kart obecności. Za każdym razem gdy się wchodziło lub wychodziło z fabryki należało podbić swoją kartę obecności. Płaca następowała po sprawdzeniu karty obecności ile dni się pracowało a ile nie.
Wielkie firmy odzieżowe były wspierane przez liczne sklepy ze słodyczami zakładane przez Żydowskich emigrantów, którzy przybyli z Rosji lub Polski po 1881 roku, zapewniając tym samym tanią siłę roboczą. W 1911 roku w przemyśle tekstylnym pracowało już 25% kobiet mieszkających w Leeds.
Drukarnie
Pierwszym znanym drukarzem w Leeds był John Hirst, który w 1718 roku zaczął drukować dla gazety zwanej "Leeds Mercury". W 1810 roku znajdowało się w Leeds tylko 8 drukarni (były to bardziej "domy drukarskie" niż znane obecnie fabryki). W 1911 roku branża drukarska była czwartą największą branżą w Leeds, zatrudniającą 8000 ludzi.
Branża drukarska była i nadal pozostaje jedną z najważniejszych branż w Leeds. Dlatego też to właśnie w Leeds znajduje się tyle małych i średnich drukarni a lokalne firmy inżynierskie produkują maszyny i sprzęt do druku.
Firmy inżynierskie takie jak Crabtree's eksportowały prasy drukarskie na cały świat a małe miasteczko Otley znajdujące się na północnym-zachodzie od Leeds zostało sławne z powodu pras drukarskich i prasą zwaną 'Wharfedale Press'.
Notable Leeds printers included Alfred Cooke's, which was established in 1866 and by 1895 had built the world's largest printworks and enjoyed Royal Patronage (the building still stands on Hunslet Road). Kolejną sławną drukarnią jest drukarnia John Waddington Ltd, która rozpoczęła drukowanie plakatów dla teatrów około 1900 roku. Później w 1935 roku ta sama firma zaczęła drukować gry i opakowania (gry takie jak Monopoly). W 1993 roku firma zatrudniała 2700 ludzi i eksportowała swoje produkty na cały świat.
Całe prawie całe muzeum jest położone nad ciągle przepływającą wodą. Poniżej mapa muzeum.
Mapa muzeum 1
Niestety niektóre części budynku były zamknięte dla odwiedzających np. Mill Engine House jak i te miejscja które nie zostały jeszcze zaadaptowane lub są w trakcie remontu. Na mapie oznaczone są jako "No Public Access".
Mapa muzeum 2
Mapa muzeum 3
http://www.leeds.gov.uk/armleymills/Armley_Mills/About/Museum_plan.aspx
Link do strony muzeum:
http://www.leeds.gov.uk/armleymills/
Adres
Leeds Industrial Museum
Canal Road, Armley
Leeds
LS12 2QF
Godziny otwarcia
Wtorek - Sobota 10:00 - 17:00, Niedziela 13:00 - 17:00, muzeum otawrte jest także w święta (bank holidays). Kasa biletowa czynna jest do 16:00.
Ceny:
Dorośli: £3, Dzieci £1.00, osoby które posiadają kartę LeedsCard mają 20% zniżki.
Kontakt:
Telefon:
E-mail:
Leeds Industrial Museum
No i czy mnie ta "chwilowa" chęć do nauki nie opuści za szybko. Każdy kolejny dzień w pracy jest dla mnie motywacją.